Elke druppel telt
De meest verlammende uitdrukking in onze Nederlandse taal gaat over een druppel en een gloeiende plaat. Het weerhield me er niet van om een initiatief te nemen. Laat me kort schetsen hoe de druppel er in Groningen uitzag, dan komt vanzelf de gloeiende plaat in beeld.
Anton Langeler
Ruim een jaar geleden kondigde het kabinet aan dat elk huishouden 400 euro compensatie zou krijgen voor de hoge energierekening. Onmiddellijk werden her en der in het land plannen gesmeed om dat geld te herverdelen, zodat het terecht zou komen bij degenen die er het meest om zaten te springen. "Bestaat er in Groningen al zoiets?" vroeg ik aan de kerkenraad.
Nee. Ik belde Jan Waanders van ‘Het Pand’.
"Zet zo’n eenmalige actie wel zoden aan de dijk?" vroegen we ons af. Kunnen we de directe oorzaak van de hoge energierekeningen niet structureler aanpakken? Mensen met de kleinste portemonnee zitten vaak met de hoogste stookkosten, vanwege hun oude, slecht geïsoleerde sociale huurwoningen. Kunnen we hen niet helpen met kleine aanpassingen? Radiatorfolie, ledlampen, tochtstrips, brievenbusborstels, enzovoorts...
We gingen met het plan de boer op. De gemeente Groningen stelde middelen en menskracht beschikbaar, woningcorporatie Lefier en energie-adviesorganisatie ‘GrunnegerPower’ sloten zich aan, stichting Present kon vrijwilligers leveren.
Op 16 september gingen we van start met een pilot in de Korrewegwijk. De animo was groot. Al voor we met de klusbus, koffiekar en partytent in de buurt arriveerden, stonden bewoners op de stoep. "Ik heb net een nieuwe voorschotnota gekregen, 400 euro per maand. Dat heb ik meteen laten terugdraaien naar 150", vertelde iemand.
"Hoe moet dat dan als de eindnota komt?"
"Daar wil ik niet over nadenken."
Een ander: "Ik móet wel stoken, want ik heb reuma…"
De verhalen blijven je bij, als je aan het eind van de dag terugrijdt naar je goedgeïsoleerde nieuwbouwwoning. Hoe is het als je de eindjes amper aan elkaar kunt knopen, omdat je al aan de ondergrens van je besparingen zit?
"Ach, ik heb al zoveel geldsores. Dan maar weer terug in de schuldsanering."
Het gevoel van de druppel en de gloeiende plaat is nooit helemaal afwezig. Maar iets doen, is beter dan niets doen. "De enigen die aan de actie een goed gevoel overhielden, zijn de vrijwilligers," schreef een columnist in een lokale krant. Herkenbaar, en toch is het me te cynisch.
Het plan krijgt elders in de stad navolging. De gemeente en de woningbouwcorporatie onderkennen het probleem en zijn van goede wil. Het ontbreekt hen aan handen. Juist dáár kunnen kerken een grote rol van betekenis spelen, via Present.
Ik geloof dat God graag ziet dat we ons inzetten voor het welzijn van de stad. Het vergt creativiteit voor een streekgemeente als de onze – veel leden wonen in omliggende dorpen – om dat vorm te geven. De kerk en de kerkdienst worden dan snel een fijne bubbel. Terwijl het geloof zoveel sprekender aan het licht komt, als je het laat zien in je daden. Bij de Alphacursus gaan de gastvrijheid en de verbinding aan de evangeliewoorden vooraf. Zo ook hier: Laat het maar zien. Dat maakt nieuwsgierig.
Anton Langeler is lid van de Tehuisgemeente (NGK) in Groningen en stond met Jan Waanders (Het Pand) aan de wieg van de actie ‘Groningen Geeft Warmte’.