Peter Zwerver: kleur in de kerktuin

Een groene kerk kan niet zonder groene mensen. Stadjer Peter Zwerver heeft niet alleen groene vingers maar draagt al van jongs af aan de hele natuur een warm hart toe. "Als kind was ik al in de weer met spinnen en mieren in de tuin."

"Zelfs in ons stadstuintje in mijn geboorteplaats Leeuwarden vond ik altijd genoeg; ik genoot er ook toen al van als ik een merel hoorde zingen of er ’s nachts een zag slapen in de heg. En als ik zijn alarmroep hoorde, rende ik naar buiten om een dreigende kat te verjagen. Eigenlijk is mijn interesse voor het kweken van planten pas later gekomen."

Op een van de warmste woensdagen van het jaar spreken we elkaar op het terras en in de tuin van De Fontein, het protestantse kerkgebouw aan de Eikenlaan. Er wordt koffie geschonken en er staan zitjes met zon- en schaduwplekken. De tuin is het domein geworden van Peter, maar gelukkig krijgt hij regelmatig praktische en planmatige hulp van andere kerkleden.

Het begon zo: "Ik ben hier in 2008 vanuit Brabant naartoe verhuisd, en toen had ik knollen meegenomen van dahlia’s die ik daar zelf gezaaid had. Je kunt dahlia’s opkweken vanuit hun eigen zaad, wist je dat? Eén bloem geeft tientallen zaden, maar ik wilde ook mijn meegebrachte knollen graag een mooie bestemming geven." En zo werden de eerste ronde perkjes in het grasveld naast De Fontein gecreëerd.

Enthousiast doceert Peter over stampers en meeldraden, en toont hij in de uitgebloeide dahlia’s waar zich het zaad bevindt. "Het is altijd weer een verrassing wat je krijgt, doordat ze altijd weer kruisen, niet alleen qua kleur, maar ook qua grootte en hoeveelheid blaadjes. Daarom vind ik het ook zo leuk om ze telkens weer te zaaien, in plaats van alleen de knollen te bewaren. Het ging een keer mis toen ik vergat een plastic zak met zaadjes op tijd te legen en ze door het vocht begonnen te kiemen... En toen had ik ineens een heleboel potjes met kleine dahliaplantjes op mijn balkon. Toevallig ontstond het idee om hier bij de kerk nog een strook vrij te maken voor bloeiende planten. Daar kon ik mijn dahlia's mooi in kwijt, samen met planten van een kwekerij. Die strook hebben we het afgelopen voorjaar nog eens flink uitgebreid."

De tuin van de Fontein is er alleen nog maar kleurrijker en gevarieerder van geworden. In de loop van de tijd zijn er ook enkele fruitbomen gedoneerd, we zien de eerste appels en peren nu hangen. Om daar dan toch weer wat extra’s mee te doen, heeft Peter geprobeerd in de appelbomen maretak te kweken, een plant die graag groeit op een gastheer, zonder die ernstig te benadelen. Maar de droogte lijkt er een stokje voor te hebben gestoken. "Misschien probeer ik het nog wel eens opnieuw; het lijkt me wel leuk, maretak in de appelboom."

De kerktuin is eigenlijk te groot om door Peter alleen te worden onderhouden. Een klein team steekt een paar keer per jaar de koppen bij elkaar om te bekijken wat er allemaal moet gebeuren. "Mensen willen vaak wel een dag helpen bij het planten, maar daarmee is het werk natuurlijk niet gedaan. Een mooie bloementuin is iets anders dan een vitrinekast die je even vult om er daarna naar te kunnen kijken. Er moet onkruid gewied worden, soms moeten dingen gesnoeid of verplaatst, dat kost ook allemaal tijd." Het gras maaien is gelukkig wel uitbesteed, maar dat brengt ook weer andere sores mee: als je al het gras netjes wilt maaien, sneuvelt er op de grens van gazon en bloemperk nog wel eens een plant.

Peter geniet zelf met volle teugen van alles wat er in de kerktuin bloeit, ook tijdens kerkdiensten. "Ik zit het liefst op een plek waarvandaan ik de tuin kan zien; dat vind ik leuker dan kijken naar bijvoorbeeld een kunstwerk in de zaal. Kunst staat stil, die tuin lééft. Ik zou het ook tegen anderen willen zeggen: mensen, geniet er nou een beetje van. En doe eens een stap dichterbij, om bijvoorbeeld te zien hoe zo’n bloem in elkaar zit. Dan zie je ook dat een oranje bloem wel eens niet oranje is, maar dat het blad aan de voorkant geel is en aan de achterkant rood. Dat is toch prachtig!"

Behalve als tuinman is Peter Zwerver op meer ‘groene’ fronten actief: hij rijdt bijna dagelijks met een bakfiets langs de markt, een bakker en de voedselbank, om voedingsmiddelen op te halen voor het Free Cafe in Vinkhuizen, waar gratis maaltijden worden verstrekt. "Dat is ook nog eens goed voor mijn conditie."

Zelf denkt hij ook na bij wat hij in de supermarkt koopt: "Wat is wel en niet duurzaam, waar komt het vandaan, is het biologisch of niet, hoe is het verpakt, zit er palmvet in? Of je nou gelovig bent of niet, als je van je kinderen houdt, wil je ook graag dat er voor hen een goede toekomst is. Ik heb zelf geen kinderen, maar dan nog…" Peter is blij dat er tegenwoordig ook in de kerk aandacht is voor duurzaamheid. Sowieso is hij erg bezig met bewust leven: móét je ver reizen om te kunnen genieten, of kan het ook dichter bij huis? "Kijk eens in het slootje naast je huis, daar kun je ook wel een ‘big five’ scoren. Als iedereen wat beter zou nadenken over zulke keuzes, zouden we de wereld een groot plezier doen."

Niet toevallig is een speciale hobby van Peter: dingen doen die geen geld kosten. Dan kom je al gauw in de natuur terecht, en daar is genoeg te zien en te horen. "Mijn ogen doen het niet heel goed, maar ik vind het geweldig om insecten te bestuderen. Daarvoor kun je gewoon het stadspark of hier de tuin in, dan kom je de mooiste beesten tegen – metselbijtjes en tandgoudwespen, er zijn er zoveel verschillende! Van verwondering kun je zo gelukkig worden!"

Agnes de Vos