“Zonder elkaar te beoordelen konden we met elkaar praten”

SELWERD Vanaf april 2021 liepen vijf ‘verkenners’ door vijf wijken van Groningen. Niet om van alles te doen, maar om te kijken, te luisteren en te ontmoeten. Wat hebben ze geleerd? Hashem Mirza maakte kennis met Selwerd.

Op een van mijn eerste wandelingen nam ik een pauze in het Selwerdpark. Ik schonk mezelf een kopje koffie uit de thermosfles en keek naar de eendjes in de vijver. Mensen groetten mij in het voorbijgaan. Met een enkeling ontstond er spontaan een interessant gesprek, over het leven in Selwerd en over de geschiedenis van de wijk. Ook deelden we met elkaar fragmenten van onze levensverhalen.

Toen ik begon als verkenner in de wijk Selwerd heb ik eerst even de website van gemeente Groningen bekeken en zag ik aantal gegevens over de wijk Selwerd: het gemiddelde inkomen, de gezondheid van de bewoners, enzovoorts. Daar zag ik dat Selwerd als een van arme wijken van Groningen wordt benoemd. Ik probeerde om zoveel mogelijk deze cijfers en getallen opzij te zetten en tijdens mijn wandeling met een neutrale blik naar de wijk te kijken om mijn eigen ontdekkingen te doen.

Ontspannen klussen

Tijdens de wandelingen door Selwerd merkte ik hoe rustig en ontspannen ik was en hoe ik steeds meer ontvankelijk werd voor de mensen die ik ontmoette. Had het te maken met de pauze die ik nam en de rust die dan over me kwam? Maakt die je ontvankelijker? Ervaart de ander je eerder als ontwapenend? Tijdens mijn reflecties ontdekte ik dat dit goed zou kunnen kloppen omdat de mooiste en meest aangename gesprekken ontstonden waar mensen op een ontspannen wijze met een klus bezig waren, zoals tuinieren of de auto wassen.

Ik denk dat mensen op zulke momenten innerlijk minder gespannen zijn en dan minder de neiging hebben om snel te oordelen. Als ik in mezelf die rust ervaar, ben ik in staat om met aandacht naar de omgeving te kijken en te luisteren. Ik zie en hoor dan meer dan wanneer ik van alles van mezelf moet.

Om een voorbeeld te noemen: Het was op een zaterdag in de maand mei, een dag met mooi weer. Ik zag een man die lekker bezig was met het wassen van zijn auto. Ik groette hem en maakte een paar leuke opmerkingen over zijn auto. Zo begon ons gesprek: we stonden meer dan een uur met elkaar te praten, over de wijk Selwerd, over koop- en huurwoningen, over hoe zonnepanelen op de daken van huurwoningen allemaal hetzelfde waren en die van koopwoningen van elkaar verschillen omdat iedere eigenaar een andere soort had gekozen. Ook spraken we over zijn land van herkomst: Indonesië. Hij is vijftig jaar geleden met zijn ouders naar Nederland gekomen. Zijn moeder woont inmiddels in een bejaardentehuis en hij bezoekt haar regelmatig. Het was een relaxed gesprek dat over het echte leven ging en ik had het gevoel dat ik deze man echt leerde kennen. Volgens mij kwam dat door de ontspanning die we hadden. Zonder elkaar te beoordelen of vooroordelen, konden we met elkaar praten.

Levensvreugde

De gesprekken die ik heb gevoerd en de waarnemingen die ik heb gedaan doen mij vermoeden dat er bij bewoners behoefte is aan meer contact onderling. Contacten, die de diversiteit aan bewoners op een vriendelijke manier verbinden. Mensen hebben behoefte om samen te zijn. Maar in de praktijk komt er weinig van terecht. Ontmoetingsruimtes worden niet druk bezocht.

Als het wel lukt, zoals in de herfstvakantie in het versierde winkelcentrum of bij de buurtpicknick voor De Fontein, zie ik blije gezichten en ervaar ik levensvreugde. Maar de voorbeelden waar jong en oud, nieuwkomers en geboren Nederlanders, elkaar treffen zijn zeldzaam.

Jezelf weerloos maken

Soms is het moeilijk om zo weerloos en ontwapenend te zijn. Zonder oordeel en ontspannen. Want we hebben geleerd om gefocust te zijn om onszelf te beschermen en om niet gekwetst te worden. Maar bij deze ‘exposure’ is het van belang jezelf weerloos te maken en over te geven aan het moment. Zonder verwachtingen en zonder kennis over wat er gaat gebeuren, ben je daar en laat je de omgeving op je inwerken.

Exposure (jezelf blootstellen aan de omgeving) is een kleine reis waarin je niet alleen de omgeving ontdekt, maar ook jezelf. Je kijkt naar een ander en wat je vervolgens denkt, zegt ook iets over jezelf. Soms zijn de wandelingen saai, vervelend en eentonig. Maar ook dan word je je bewust van dingen en weet je dat de wandeling niet voor niets geweest is. Je leert jezelf opnieuw kennen en met een neutrale blik te kijken naar mensen die je ontmoet.

Ik nodig jullie graag uit om samen met mij in het voorjaar deze uitdaging aan te gaan. Wandelend door de wijk Selwerd of zittend op een bankje. Wie weet word je er, net als ik, innerlijk rijker van en leer je via de exposure de mensen van Selwerd beter begrijpen.

Hashem